کلمات کلیدی : ماسک خوراکی صورت, محصولات نوتری کازمتیکس, محصولات کازمتیک خوراکی, محافظ زنده جادویی, گیاه ملیسا, گیاه بادرنجبویه, زعفران, ماست پروبیوتیک, لاکتیک اسید .
در سالهای اخیر شاهد بازسازی مجدد معبری امن و زیبا در قالب تعبیری قابل اعتماد یعنی “بازگشت به طبیعت” هستیم ، معبری که پشتوانه های علمی پژوهشی نوین از جمله ارگانیک ، گرین، بوتانیکال و حلال کازمتیک با بهره گیری از فن آوری های نوین جهانی به مقبولیتش افزوده و مطمئنا در آینده نیز بر رونقش خواهد افزود. همانگونه که در قسمت اول گفته شد ، در اواخر دهه ٨٠ میلادی Ake Dahlgren بیوشیمیست سوئدی اولین فردی بود که اقدام به معرفی محصولات نوتری کازمتیکس نمود و از آن دهه تاکنون شاهد معرفی محصولات فراوانی در این زمینه هستیم.
بر طبق آنچه که قبلا عنوان شده است مدتی است در سطح مارکت محصولات کازمتیک شاهد ارائه فرآورده هایی هستیم که از سوی سازندگان شان ادعا می گردد علاوه بر قابل استفاده بودن به عنوان یک فرآورده موضعی قابلیت خورده شدن را نیز دارند و در صورت بلعیدن شان هیچ مشکلی را ایجاد نمی نمایند. گفته شد ؛به این دسته از محصولات کازمتیک Edible cosmetics گفته می شود و شاید بتوان این دسته از محصولات را در طبقه بندی محصولات نوتری کازمتیکس قرار داد که در وب سایت نوتریکازمتیکس می توانید مقالات مرتبط با این دسته از محصولات را مطالعه فرمایید.
علاوه بر فرآورده های تجاری Edible cosmetics دسته دیگری از این محصولات نیز وجود دارند که به صورت طبیعی و با استفاده از مواد غذایی مورد استفاده در آشپزخانه تهیه می گردند. از جمله این محصولات ترکیباتی هستند که بخشی از آنها به صورت خوراکی استفاده می گردند و بخشی دیگر نیز به صورت ماسک موضعی بکار می روند. این محصولات این فرصت را به پوست و مو می دهند تا ضمن بهره مندی از مواد تشکیل دهنده آنها به عنوان یک منبع غذایی طبیعی و سالم به صورت موضعی نیز اثرات خود را بر جای گذارند.
در اینجا به معرفی یکی از ترکیبات edible cosmetics جدید و ابداعی ، که قابل ساخت در منزل است می پردازم ترکیبی که من آن را ” محافظ زنده جادویی ” یا — Magical live guard— نامگذاری شده که هم امیدوارم از خوردن آن لذت ببرید و هم همزمان از منافع پوستی و سلامت عمومی آن بهره بگیرید.
” محافظ زنده جادویی یا — Magical live guard— یک ماسک خوراکی صورت با ترکیبی جادویی از ماست، گیاه ملیسا یا بادرنجبویه و زعفران ترکیبی آرامش بخش ، مرطوب کننده ، طراوت بخش ، ضد پیری ، آنتی اکسیدان و حتی ضد آکنه مناسب پوست های خسته و در معرض آلودگی هوا است.
✔️ ترکیبات:
١- بادرنجبویه یا ملیسا خشک شده و کاملا پودر شده یک قاشق غذا خوری
٢- ماست پروبیوتیک ١٠ قاشق غذا خوری
٣- زعفران آب شده دو قطره
✔️ طرز تهیه و مصرف:
ابتدا بادرنجبویه یا ملیسا را به ماست افزوده و کاملا مخلط می نماییم سپس به مدت ٣ ساعت آن را در ظرفی در بسته و در یخچال قرار دهید پس از آن دو قطره زعفران را به آن افزوده و مخلوط نمایید ، سپس به اندازه یک ماسک صورت از آن برداشته و از بقیه آن در طول دو روز به عنوان یک پیش غذا استفاده نمایید. ماسک مورد نظر را بر روی پوسته تازه شسته شده و تمیز قرار دهید ، سپس در محیطی آرام دراز کشیده و به مدت ٧ دقیقه با چشمانی بسته به موزیک گوش دهید سپس با آب ولرم اقدام به شیتشو نمایید و با حوله ایی نرم آن را خشک نمایید . از این ماسک می توانید هفته ایی یکبار و از ترکیب غذایی آن هفته ایی چهار وعده استفاده نمایید.
✔️ اطلاعات تکمیلی:
بادرنجبویه در کازمتیک
گیاه بادرنجبویه Lemon balm یا ملیسا که به آن گیاه زنبور عسل نیز می نامند توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده در لیستی تحت عنوان “عموما سالم ” و safe تقسیم بندی شده است . در همین لیست آمده است محصولات کازمتیک منتج از این گیاه که بوی لیموی تازه را به مشام می رسانند نیز برای انواع پوست safe هستند.
ملیسا سرشار از رزمارینیک اسید است و مطالعات متعددی اثرات آنتی اکسیدانی این ماده با ارزش که آن را می توان در گیاهان دیگری همچون رزماری و نعناع فلفلی نیز یافت را مکررا تایید نموده است. تحقیقات اثبات نموده اند اثرات آنتی اکسیدانی رزمارنیک اسید ده ها برابر قوی تر از ویتامین ایی و ویتامین سی است، می دانیم آنتی اکسیدان ها می توانند با نفوذ به پوست از آن در برابر آسیب های پوستی منتج از حملات رادیکال های آزاد free radicals بخصوص حملات ناشی از بیش تابش انرژی های خورشیدی محافظت نمایند.
رزمارینیک اسید بعلاوه سبب بهبود الاستیسته و قوام پوست شده و می تواند رشد سلولی و بازسازی آن را تسهیل و تسریع نماید، لذا ملیسا می تواند به عنوان یک عامل ضد پیری و چروک مورد استفاده قرار گیرد. ملیسا به علاوه حاوی مواد قابض و ضد ویروسی تحت عنوان تانن ها tannins هستند و همچنین دارای ماده ایی آنتی باکتریالی به نام ائوژنول eugenol است ، لذا بادرنجبویه یا ملیسا می تواند کاندید مصرف در فرآورده های مخصوص ضد آکنه ، پوست های چرب با منافذ بسته و حتی پوستهای حساس باشد. ملیسا با خواص ضد التهابی و آنتی باکتریال خود می تواند سرخی، خارش ، تورم، التهاب، سوزش، کهیر را التیام بخشد. ملیسا یک ماده موثره عالی در ماسک خوراکی صورت است که نباید نادیده گرفته شود.
لاکتیک اسید در کازمتیک
ماست از تخمیر قند شیر به نام لاکتوز حاصل میشود. باکتری ویژه تهیه ماست، لاکتوز را به اسید لاکتیک تبدیل میکند و به علاوه به ماست بافت ژل مانندی میدهد. به دلیل وجود اسید لاکتیک، ماست مزه تند و ترشی پیدا میکند.
لاکتیک اسید به عنوان یکی از انواع آلفاهیدروکسی اسید سبب رفع خشکی پوست شده و در رفع خطوط و چین و چروک های سطحی آن موثر است. از نظر تغذیهای، ماست ماده غذایی مفیدی میباشد که سرشار از پروتئین و برخی انواع ویتامین ب است. املاح موجود در آن زیاد بوده و در عوض، میزان چربی آن با میزان چربی شیری که ماست از آن تهیه شده برابر میباشد. ماست نیز مانند بقیه هم گروههای خود منبع بسیار خوب کلسیم، فسفر، اسید پانتوتنیک و زینک است. کلسیم موجود در ماست، در حفظ سلامت سلول های رودهای نیز مفید است. ماست به عنوان یک فرآورده پروبیوتیک به افزایش سطح ایمنی بدن نیز کمک می کنند.
اداره غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد(FAD) و سازمان بهداشت جهانی (WHO) پروبیوتیک را اینگونه تعریف میکند: «پروبیوتیکها میکرو ارگانیسمهای زندهای هستند که مصرف کافی آنها سبب نمایان شدن اثرات سلامت بخش در بدن میزبان میشود.» بر این اساس، باکتریهای پروبیوتیک موجود در محصولات خوراکی ، نه تنها باید دارای مشخصههای عملکردی و سودمند برای سلامتی انسان باشند بلکه از قابلیت ماندگاری در دستگاه گوارش هم برخوردار باشند. این ویژگیها شامل رشد و بقای ارگانیسمها در روند تولید محصول، نگهداری، و پس از مصرف حین انتقال از معده به روده است.
پروبیوتیک به ارگانیسم های زنده ای اطلاق می شود که مصرف کافی و مناسب آن ها، باعث سلامتی میزبان می شود و باکتری ها نیز جز آن ها هستند که با تولید ویتامین ها و مولکول های مختلف، نقش مهمی در سلامتی بدن ایفا می کنند. استفاده از ماست های پروبیوتیک که دارای دو باکتری پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بیفیدوباکتریوم لاکتیس هستند در افراد مبتلا به هیپرکلسترولمی نیز تاثیر مثبتی می گذارند. اما صرف استفاده از این ماست های پروبیوتیک باعث نمی شود که باکتریهای پروبیوتیک آن از درون روده ها به پوست شما برسد و لزوم استفاده از ماسک خوراکی صورت حاوی ماست پروبیوتیک در اینجا مشهود است.
✔️مزیت های استفاده از محصولات پروبیوتیک
* از رشد و فعالیت پاتوژن ها جلوگیری می کند.
* کلسترول خون را کاهش می هد.
* مشکلات مربوط به عدم لاکتوز را کاهش می دهد.
* از بیماری های روده ای و سرطان جلوگیری می کند.
* افزایش سیستم ایمنی بدن نسبت به تحریکات خارجی
* این ماست، ریز مغذی ها را تولید می کند.
* دسترسی بیولوژیک به یون ها را افزایش می دهد.
* برای حرکات کرمی شکل روده ای، مفید است.
* اسید لاکتیک مورد نیاز بدن را تامین می کند.
* ماندگاری محصولات غذایی را افزایش می دهد.
* آنتی اکسیدان و ترکیبات ضدسرطان تولید می کند.
* در کاهش پوکی استخوان موثر است.
ماست به عنوان یک آبرسان هم در مصرف خوراکی و هم در مصرف موضعی در ماسک خوراکی صورت موجب سلامت و زیبایی پوست می گردد. ماست موجب رفع خشکی پوست شده و در رفع خطوط و چین و چروک های سطحی آن نیز موثر است.
زعفران در کازمتیک
زَعفَران یا زَرپَران (زعفران عربی شده زرپران است (نام علمی Crocus sativus ویژگی سرخوشی داشته و امروزه برخی شرکتهای دارویی اروپایی از آن بعنوان اینتگراتور ضد افسردگی استفاده میکنند.کروسین و سافرانال موجود در زعفران تأثیری مشابه داروی فلوکستین داشته و از بازجذب دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین جلوگیری نموده و بدین ترتیب اثر ضد افسردگی خود را اعمال مینماید.کاهش میزان سروتونین منجر به افزایش علائم “PMS” یا سندرم پیش قاعدگی و به ویژه افسردگی میشود. نتیجه مطالعات نشان میدهد کروسین و سافرانال موجود در زعفران از بازجذب سروتونین جلوگیری کرده و در نتیجه منجر به افزایش مقدار سروتونین و کاهش علائم افسردگی در زنان مبتلا به “PMS” میشود. از آنجاییکه افسردگی از مهمترین عوامل کاهش میل جنسی است، بهبود افسردگی موجب افزایش میل جنسی نیز میگردد.
تحقیقات نشان میدهد “ROS: Reactive Oxygen Species” یکی از دلایل کاهش عمده بروز پیر پوستی ، بیماری های التهابی و انواع سرطان است . گونه های واکنش دهنده اکسیژن “ROS” به ویژه رادیکالهای آزاد، سبب پراکسیداسیون اسیدهای چرب و آسیب به غشای سلولی و محتوای ژنتیکی آن میگردد و در نتیجه سبب مختل شدن عملکرد طبیعی سلول ها و همچنین آسیب به DNAمیشود. کاروتنوئیدهای موجود در زعفران به ویژه کروسین و کروستین که آنتیاکسیدان میباشند با جلوگیری از فعالیت “ROS” از اکسیداسیون اسیدهای چرب در غشاء سلولی جلوگیری می نماید. زعفران با محدود سازی سنتز RNA و DNA در سلولهای سرطانی، قطع واکنشهای زنجیره ای رادیکالهای آزاد، از طریق فعالیت آنتیاکسیدانی ترکیبات خود در پیشگیری و بهبود سرطان کمک میکند.
همچنین ترکیبات کاروتنوئیدی بر آنزیم “Topoisomerase 2” برهم کنش دارد که این خاصیت به فعالیت سیتوتوکسیکی زعفران بر میگردد و سبب آپپتوز سلولهای سرطانی میشود. مطالعات متعددی اثرات ضد التهابی، ضد آکنه ای و ضد پیری زعفران را به اثبات رسانده است لذا این ماده غذایی کاندید مناسبی برای بکار گیری در فرآورده های کازمتیک و ماسک خوراکی صورت می باشد.
سالم بخوریم ، سالم زندگی کنیم ، سالم مصرف کنیم تا در سلامت کامل بسر ببریم.
دکتر محمد بقایی
دکترداروساز و پژوهشگر صنعت کازمتیک
مشاور اداره کل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو