کلمات کلیدی: صنعت کازمتیک, ضد آفتاب, مواد بایو پلاستیک, محصولات مراقبت از آفتاب, خطرناکترین اشعه, ایجاد سرطان پوست, فیلتر های ضد آفتاب شیمیایی, تقویت کننده SPF, پلی هیدروکسی آلکانوات‌ها .
محصولات مراقبت از آفتاب بیشتر در جهت محافظت از پوست در برابر اشعه های ماوراء بنفش UVA,UVB فرمولاسیون و ساخته می شوند. از این رو محققین همواره در راستای یافتن مواد محافظت کننده موثر و در عین حال سالم تر در حال تلاشند. اخیرا یکی از شرکتهای فعال در این رشته کاری ، مواد تقویت کننده فاکتور محافظتی آفتاب مشتق شده از مواد بایوپلاستیک را ارائه نموده است که می تواند سرآغاز ورود محصولات جدید ضد آفتاب با قابلیت های سلامت بیشتر و بازگشت پذیری به طبیعت به صنعت کازمتیک باشد.
آفتاب منبع اشعه های خورشیدی خطرناک
آفتاب هر روزه مقادیر عظیمی اشعه های خورشیدی را روانه کره خاکی ما می نماید. دسته ایی از این اشعه های خورشیدی تحت نام اشعه های ماوراء بنفش شناخته میشوند که به سه دسته زیر تقسیم بندی می گردند :
١- اشعه UV-C (200-280 nm)
٢- اشعه UV-B (280-320 nm)
٣- اشعه (UV-A (320-400 nm
UVC که خطرناکترین اشعه آسیب رسان بیولوژیکی ماوراء بنفش است توسط لایه اوزون فیلتر شده و به زمین نمی رسد، و این اشعه های UV-B با شدتی بیشتر و UVA با شدت کمتر هستند که عامل ایجاد سرطان پوست ناشی از تابش نور خورشید می باشند. از طرفی دیگر می دانیم ضد آفتاب ها نیز حاوی فیلتر های شیمیایی یا فیزیکی یا دو کاره فیزیکی- شیمیایی هستند تا موجب کاهش اثرات تابش آفتاب بر روی پوست گردند.
بایوتکنولوژی کنشی هوشمندانه در خدمت طبیعت
واژه ی زیست‌فناوری یا بایوتکنولوژی نخستین بار در سال ۱۹۱۹ از سوی کارل ارکی (KarlEreky) به مفهوم استفاده از سیستم‌های زنده و ارگانیسم‌ها برای توسعه یا تولید محصولات یا هر گونه کاربرد تکنولوژیکی که از سیستم‌های بیولوژیکی، موجودات زنده یا مشتقات آن استفاده می‌کند تا محصولات یا فرآیندهای خاصی را ایجاد یا اصلاح کند معرفی شد.
به‌طور کلی هر گونه کنش هوشمندانه بشر در آفرینش، بهبود و عرضه فراورده‌های گوناگون با استفاده از جانداران، به ویژه از طریق دستکاری آن‌ها درسطح مولکولی در حیطه ی زیست‌فناوری که مهم‌ترین، پاک‌ترین و اقتصادی‌ترین فناوری سده حاضر است، قرار می‌گیرد. بایوتکنولوژی را در یک تعریف کلی به‌کارگیری اندامگان یا ارگانیسم یا فرایندهای زیستی در صنایع تولیدی یا خدماتی دانسته‌اند.
تقویت کننده SPF مشتق از مواد بایو پلاستیک
اخیرا شرکت ایتالیایی Bio-on اقدام به عرضه ی دسته جدیدی از مواد اولیه محافظت کننده در برابر آفتاب نموده است که از مواد بایوپلاستیک ١٠٠ درصد طبیعی و قابل باز گشت ساخته شده است.
هر چند افزایش ترس از آسیب های ناشی از تابش اشعه های UVA و UVB سبب افزیش ساخت محصولاتی حاوی فیلتر های اشعه ماوراء بنفش شده است. اما فیلتر های ضد آفتاب شیمیایی یا ارگانیک که عمل جذب اشعه های یو وی یا ماوراء بنفش را انجام می دهند به دو دلیل نا پایداری در برابر نور آفتاب و فوتو توکسیسیتی در کانون توجه و دغدغه های متخصصین کازمتولوژی قرار گرفته اند و صنعت را بر آنداشته است تا به دنبال کاهش غلظت و درصد مصرف این مواد در محصولات کازمتیک همزمان با حفظ اثرات مخافظتی در برابر آفتاب باشند.
بر اساس اطلاعت منتشره در جولای ٢٠١٨ این شرکت ایتالیایی موفق به تولید یک سری از فرآورده های طبیعی دوستدار دریا و طبیعت به عنوان ماده تقویت کننده فاکتور محافظتی آفتاب یا SPF شده است که مشتقی از مواد بایو پلاستیک است موادی که با منبع و منشاء طبیعی بوده و ١٠٠ درصد قابل بازگشت به طبیعت می باشند. این مواد به شکل ریز پودرهایی ساخته شده از گویچه ها یا کپسول های میکروسکوپیک بایو پلاستیک هستند و فرمولاتور را قادر می سازند تا بتواند درصد فیلتر های یو وی مورد استفاده در فرمولاسیون را کاهش داده و در عین حال مقاومت در برابر آب را نیز افزایش دهد.
minervPHB Riviera مشتقی از polyhydroxyalkanoates و یک نوع تقویت کننده SPF مناسب برای همه فرمولاسیون های ضد آفتاب است در حالیکه minervPHB Riviera Plus علاوه بر اثرات تقویت کنندگی فاکتور محافظتی ضد آفتاب سرشاراز مواد آنتی اکسیدانی است و برای استفاده در فرآورده های مراقبت از پوست ، میک آپ و مو بکار می رود.
بایو پلاستیک چیست؟
در تعریف بایو پلاستیک می توان گفت ؛ مواد زیستی که به صورت طبیعی توسط میکروارگانیسم‌های مختلف سنتز و کاتابولیزه میشوند و می‌توانند، کاربرد‌های وسیعی در بیوتکنولوژی کاربردی داشته باشند. بیوپلاستیک‌ها پلی‌استر هایی هستند که توسط گونه‌های زیادی از میکروارگانیسم‌ها تولید شده و اثرات سمی روی میزبان ندارند. پلی هیدروکسی آلکانوات‌ها (PHAs)، پلیمرهای باکتریایی سازگار با طبیعت هستند که به شکل گرانول‌هایی داخل سلول ذخیره میشوند. اندازه و نوع این گرانول‌ها در سلول‌هامتفاوت بوده و به نوع میکروارگانیسم وابسته است. این پلیمر‌ها به شکل اجسام نورانی زیر میکروسکوپ الکترونی دیده میشوند.
Polyhydroxyalkanoates یا PHAs پلی استر هایی هستند که به صورت طبیعی توسط تعدادی از میکروارگنیسم ها از جمله طی فرآیند های تخمیر باکتریابی قند یا چربی ها ساخته می شوند لذا در زمان ساخت موجب صرفه جویی در انرژی شده و دی اکسید کربن نیز تولید نمی گردد. در حال حاضر بیش ار ١۵٠ مونومر مختلف ار این دست مواد وجود دارد که می توانند با یکدیگر ترکیب گردند و مواد جدیدی با خواص و قابلیت های گوناگون ارائه دهند. این مواد قابل بازگشت به طبیعت در تولید بایو پلاستیک ها مورد استفاده قرار می گیرند.
دکتر محمد بقایی
دکترداروساز و پژوهشگر صنعت کازمتیک
مشاور اداره کل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو
