کلمات کلیدی : کمیسیون اروپا, لیبل فرآورده, ضد آفتاب, الزامات لیبلی, محصولات کازمتیک, فاکتور محافظتی آفتاب, ملانوما, پیر پوستی زودرس, محصولات ضد آفتاب .
بر اساس شواهد و اطلاعات متقن و اثبات شده آفتاب و انرژی های حاصل از آن به صور مختلف از جمله اشعه های ماوراء بنفش می توانند آسیب رسان باشند لذا، محافظت در برابر آفتاب به دلایل مختلف از جمله پیشگیری از بروز سرطانهای پوستی همانند ملانوما و همچنین جلوگیری از ایجاد پیر پوستی زودرس از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
معیار ها ، علامات و الزامات لیبلی مختلفی در دنیا برای بیان فاکتور های محافظتی در برابر دو انرژی خورشیدی UVA و UVB ارائه شده است ولی تفاوت های موجود در آنها از طرفی ، و دشواری استنتاج و تصمیم گیری به دلیل گنگ بودن لیبل ، اعلام ادعاهای عجیب و غریب … از طرف دیگر بگونه ای است که مصرف کنندگان و حتی برخی اوقات پزشکان را در یافتن یک ضد آفتاب مناسب سر درگم و گمراه می نماید. لذا کمیسیون اروپا بر آن شد تا اقدام به انتشار توصیه نامه ایی در این زمینه گردد،
✔️بر اساس مصوبه کمیسیون قوانین اروپا به شماره ۶۵۵/٢٠١٣ ، هرگونه ادعا یا claim در محصولات کازمتیک باید بر پایه اصول اساسی زیر ارائه گردد:
- مطابق قانون باشد.
- حقیقی باشد
- شواهد پشتیبانی کننده داشته باشد
- بر پایه صداقت ارائه گردد
- عادلانه عنوان شود
- بر اساس تصمیم گیری آگاهانه باشد
از آنجاییکه محصولات ضد آفتاب اثرات محافظتی واضح و مشخصی بر علیه اشعه ماوراء بنفش دارند ، لذا ارتباط با مشتریان ( برچسب کالا و ادعاها) در آن تبدیل به مقوله مهمی در حوزه سلامت عمومی می گردد.
بر همین اساس کمیسیون اروپا در سال ٢٠٠۶ (۲۰۰۶/۶۴۷/EC) اقدام به ارائه مشورت و انتشار عمومی توصیه ایی برای لیبل های ضد آفتاب نمود. این توصیه بر مبنای چهار اصل مهم بنا شده است:
- ادعاها یا claim هایی که نباید برای محصولات ضد آفتاب ساختگی باشند
- در دسترس بودن و وجود احتیاطات بر روی لیبل
- حداقل استانداردهای اثربخشی برای محصولات ضد آفتاب
- بکارگیری لیبل ساده برای کمک به مشتریان در انتخاب صحیح محصولات
بر پایه این توصیه ها بکار گیری ادعاهای زیر برای محصولات ضد آفتاب مجاز نمی باشد؛
• محافظت ١٠٠ درصدی در برابر اشعه ماوراء بنفش همانند :sunblock’, ‘sunblocker’ or ‘total protection مجاز نمی باشد بکار گیری عبارت ۱۰۰% protection هم ممنوع است.
• بکار گیری عبارت بدون نیاز به تکرار محصول به هر نحو و با هر تعبیری از جمله محافظت٢۴ ساعته یا تمام روز یا “all day prevention مجاز نمی باشد”.
همچنین کمیسیون اروپا توصیه می نماید ، بر روی محصول یا جعبه عبارات احتیاط آمیز زیر نوشته شود :
• از اقامت بیش از اندازه در معرض آفتاب خودداری گردد حتی اگر از ضد آفتاب استفاده می نمایید.
• کودکان و خردسالان را از نور مستقیم آفتاب دور نگهدارید.
• تابش بیش از اندازه و اضافی آفتاب یک خطر جدی برای سلامت شماست.
همچنین درج دستورالعمل های زیر بر روی لیبل نیز توصیه شده است:
- قبل از خروج از منزل و در معرض آفتاب قرار گرفتن از این فرآورده استفاده نمایید.
- مکررا ضد آفتاب خود را در طول روز تمدید مصرف نمایید بخصوص بعد از عرق کردن ، شنا نمودن یا شستشوی صورت.
در عین حال مهم است تا تاکید شود برای حصول ادعاهای اثربخشی ذکر شده بر روی بسته بندی لازم است تا مقادیر صحیحی از ضد آفتاب بکار گرفته شود. برای مثال کمیسیون اروپا توصیه می کند لازم است تا احتیاطاتی همانند موارد زیر نیز درج گردد:
“ کاهش مقادیر ذکر شده موجب کاهش سطح مقاومت به نحو محسوسی خواهد شد “ همچنین کمیسیون اروپا سعی دارد تا لیبل ضد آفتاب ساده و قابل فهم برای همه طراحی گردد تا مشتریان بتوانند بدرستی محصول خود را انتخاب نمایند.
لذا بر همین اساس و برای برقراری ارتباط بهتر مشتری با مفهوم اثر بخشی ضد آفتاب کمیسیون اروپا توصیه نموده است ،علاوه بر فاکتور محافظتی آفتاب SPF یکی از عبارات “ کم، متوسط ، زیاد و خیلی زیاد low’, ‘medium’, ‘high’ and ‘very high’ محافظت بر روی لیبل بکار برده شود. چهار دسته لیبل زیر در مقایسه با عدد SPF درج شده توصیه شده است بکار رود:
SPF classification table
Labelled ‘Category’ SPF value
Low Protection ۶,۱۰
Medium Protection ۱۵, ۲۰, ۲۵
High Protection ۳۰, ۴۰
Very high Protection +۵۰
بر اساس نتایج حاصله کمیسیون اروپا اعلام داشته است که برای اینکه محصولی بتواند ادعای ضد آفتابی داشته باشد باید حداقلی از درجه محافظتی در برابر اشعه آفتاب را داشته باشد . لذا محصولات با SPF زیر ۶ نمیتوانند از لیبل ضد آفتاب استفاده نمایند. در راستای استاندارد نمودن ادعاهای مرتبط با UVA ، فاکتور محافظتی در برابر UVA باید یک سوم عدد SPF اعلام شده باشد و فرآورده باید طول موج حساس و بحرانی ٣٧٠ نانومتر را جذب نماید.
کمپانی های سازنده ضد آفتاب در جهت اجرای توصیه کمیسیون اروپا، استفاده از لوگوی خاص UVA که محصور در یک دایره است را بر روی پکیج آغاز نموده اند. بر روی لیبل، قطر این لوگو نباید بیشتر از ارتفاع عدد SPF باشد.
علاوه بر این همه محصولات ضد آفتاب که برای ساحل و کنار دریا ساخته و در آن نقاط عرضه می شوند ملزم به محافظت در برابر هر دو اشعه UVA و UVB هستند. به هر حال با توجه به خطرات اشعه های آفتاب لازم است همواره و در تمام فصول مردم را نسبت به رعایت اصول ایمنی و محافظت در برابر آفتاب آگاه نمود.
هر چند توصیه های کمیسیون اروپا هنوز الزام آور و قانون نیست اما رعایت آنها می تواند در جهت سلامت مصرف کنندگان و همچنین برقراری ارتباط بیشتر آنها با محصولات ضد آفتاب بسیار بسیار مهم باشد.*
*بر اساس ترجمه ی مطالعه ی از دکتر مژگان مدرسی – دکترای تخصصی فارماسیوتیک (کازمتیک) از انگلستان همراه با تغییرات از جانب نگارنده و مترجم – دکتر محمد بقایی
