کلمات کلیدی : استراتژی های اصلی در طراحی فرمولاسیون, فرمولاسیون محصولات کازمتیک ضد آلودگی هوا, فرمولاتور, اثرات مضر آلودگی هوا, محصولات مراقبت از پوست, آسیب های پوستی در آلودگی هوا .
استراتژی های اصلی در طراحی فرمولاسیون محصولات کازمتیک ضد آلودگی هوا که فرمولاتور باید مد نظر داشته باشد.
آگاهی از اثرات مضر آلودگی هوا و آلاینده های محیطی بر روی پوست در سال های اخیر به شدت افزایش یافته است. این آگاهی نه تنها در جامعه علمی بلکه در میان مصرف کنندگان نیز دیده می شود.
گرایش به استفاده از محصولات ضد آلودگی ها از آسیا ( جائیکه برخی از آلوده ترین نقاط جهان در آن وجود دارد) آغاز گشت و از آسیا به مارکت کشورهای غربی راه یافت. هم اکنون استفاده از محصولات کازمتیک ضد آلودگی ها به یکی از گرایش های متداول محصولات مراقبت از پوست و مو تبدیل شده است.
به نحوی که امروزه در میان تولیدات اکثر برنده های تولید کننده ی مواد اولیه و بعضی از برندهای تولید کننده ی محصولات نهایی ، تعدادی از محصولات با فرمولاسیون محصولات کازمتیک ضد آلودگی هوا نیز دیده می شود.
برای مقابله صحیح و علمی با هر نوع مشکلی نیازمند تدوین و اتخاذ استراتژی خاص از قبل تبیین شده ایم. لذا برای مقابله با مشکلات پوستی ، آلودگی هوا نیازمند تبیین استراتژی ویژه ایی می باشیم . استراتژی لازم در این زمینه باید در دو زمینه استراتژی کلی درمان و پیشگیری از یک سو و استراتژی طراحی فرمولاسیون از سوی دیگر باشد.
استراتژی درمان و پیشگیری از آسیب های پوستی در آلودگی هوا
هرگونه پروتکل یا برنامه راهبردی درمانی یا پیشگیرانه در این زمینه بهتر است موارد زیر را مد نظر قرار دهد :
١- اولین استراتژی در پروتکل های درمانی ضد آلودگی هوا تمیز نمودن یا پاکسازى پوست است . عملی که با آن مواد شیمیایى را از سطح پوست بر می داریم. این آلودگی زدایی می تواند با محصولات شوینده کف کننده ، لوسیون های پاک کننده ، دستمال های پاک کننده ، انواع تونر های پاک کننده … صورت یا مو صورت پذیرد.
٢- دومین استراتژی اتخاذ تدابیری برای دفاع از پوست در برابر عوامل مخرب محیطى است . این مهم می تواند با ایجاد لایه ایی فیلم مانند به صورت سدی فیزیکی بین اپی درمیس و محیط بیرونى رخ دهد. در این زمینه بکار گیری مواد اولیه یى همانند انواع سیلیکون یا آکریلیک اسید کوپلیمرها یا مواد مشتق شده از مواد طبیعی همانند پپتایدها و پلی ساکاریدهای بدست آمده از گیاهان یا حاصل از پروسه تخمیر بسیار متداول است.
٣- سومین استراتژی بهره گیری از مواد آنتی اکسیدان در فرمولاسیون محصولات ضد آلودگی هوا ست. آنتی اکسیدانها توان خنثی سازی و جمع آوری رادیکال های آزاد را دارند یا می توانند سبب بهبود سیستم آنتی اکسیدانی طبیعی پوست گردند.این مواد آنتی اکسیدان بر علیه محصولات ROS ، فعالیت Ahr ها و مواد التهاب زا عمل می نماید .
۴- چهارمین استراتژی بازسازی و رفع مشکلات ایجاد شده بواسطه آلودگی هواست. خشکی، التهاب ، خارش … مواردی از این دست می باشد. برای رفع این مشکلات استفاده از مواد مرطوب کننده ، ضد التهاب … پیشنهاد می گردد.
۵- از آنجاییکه ذرات معلق و سمی موجود در آلودگی هوا با اشعه های مضر آفتاب هم افزایی مخربی بر پوست دارند ، پنجمین استراتژی بکارگیری محصولات ضد آفتاب مناسب همراه با هر فراورده ضد آلودگی هواست.
مواد گیاهی و بوتانیکال در فرمولاسیون محصولات کازمتیک ضد آلودگی هوا
اگر بخواهیم استراتژی خاصی را برای بکارگیری مواد موثره در فرمولاسیون این محصولات عرضه کنیم بهتر است استراتژی های عمومی زیر را در فرمولاسیون محصولات ضد آلودگی هوا نیز مد نظر قرار دهیم:
- همواره به استفاده از ترکیبی از مواد موثره توجه کنیم . این عمل در جهت افزایش اثر بخشی و بهره گیری از مکانیسم های عملکردی متفاوت مورد نیاز برای رفع مشکل است .
- همواره احتمال بروز عوارض جانبی مد نظر قرار گیرد لذا به پروفایل سم شناسی و عوارض جانبی مواد توجه شود.
- گیاهی یا بوتانیکال بودن ماده دلیلی بر عدم حساسیت زایی نیست لذا همواره به خطر بروز آلرژی و التهاب توجه گردد.
- در زمان بکار گیری ادعاهایی همچون : طبیعی، سبز و ارگانیک رعایت اصول اخلاقی و قانونی مربوط مد نظر باشد. همواره بخاطر داشته باشیم ادعای مندرج در کالای تولیدی ما قول یا تضمینی است که به مصرف کننده مان از سر صداقت می دهیم.
دکتر محمد بقایی
دکترداروساز و پژوهشگر صنعت کازمتیک
مشاور اداره کل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو
