کلمات کلیدی : آلودگی اکوسیستم دریایی ، ذرات پلاستیک ، محصولات شوینده کازمتیک ، قانون ممنوعیت میکروبیدهای پلاستیک ، سیستم فیلتراسیون آب ، پلاستیکهای پتروشیمیایی .
در پی وصول گزارشات فراوانی مبنی بر آلودگی اکوسیستم دریایی و و وجود ریز ذرات پلاستیک در بدن آبزیان دولتهای اروپایی بخصوص انگلستان با وضع قوانینی تصمیم به اتخاذ تمهیداتی بازدارنده برای تولید ، عرضه و استفاده از محصولات کازمتیک حاوی این مواد گرفته اند . در راستای اجرایی شدن این قانون CTPA یا همان The Cosmetic, Toiletry and Perfumery Association طی بیانیه ایی حمایت کامل خود را از قانون ممنوعیت میکروبیدهای پلاستیک در محصولات شوینده کازمتیک مصوبه دولت انگلستان اعلام نمود. CTPA از سال ٢٠١۵ میلادی در حال همکاری با صنعت کازمتیک انگلستان در جهت حذف داوطلبانه میکروبیدهای پلاستیک در سطح اروپاست. حرکتی که نتیجه آن حذف بخش اعظمی از میکروبیدهای پلاستیک از محصولات کازمتیک ساخت انگلستان و آماده بودن صنعت برای اجرای این ممنوعیت است.
بر اساس قانون جدید ، ساخت محصولات کازمتیک حاوی این میکروبیدها از ٩ ژانویه ٢٠١٨ ممنوع و فروش و عرضه آنها به مارکت نیز از ٢٠ ژوئن ٢٠١٨ ممنوع می باشد.
دولت انگلستان پس از دریافت گزارشاتی مبنی بر آلوده شدن اکوسیستم دریایی با این مواد اقدام به وضع شدیدترین قانون ممنوعیت در این زمینه نموده است. البته بر اساس گزارشات تحقیقاتی و علمی موجود هیچ مستنداتی مبنی بر آلوده سازی از این نوع حاصل از مصرف فرآورده های کازمتیک leave-on وجود ندارد.
بر این پایه می توان گفت ، میکروبیدهای پلاستیکی در فرآورده های میک آپ، انواع ریمل، دئودورانتها یا ضد آفتاب وجود ندارد. بر اساس گزارش CTPA در نتیجه همکاری صنعت در حال حاضر ٩٩.٧ درصد تولیدات انگلستان عاری از این مواد است.
میکروبیدها ی پلاستیکی ، ریزدانهها کوچک پلاستیک هستند که به انواع محصولات کازمتیک از جمله شویندههای صورت ، خمیردندان ، پاککنندههای ساینده و بسیاری دیگر از محصولات rinse-off اضافه شده و اغلب از جنس پلی اتیلن هستند. اما ممکن است از جنس سایر پلاستیکهای پتروشیمیایی مانند پلیپروپیلن و پلیاستایرن نیز باشند. میکروبیدها به اندازهای کوچک هستند – معمولاً کوچکتر از ۵ میلیمتر- که میتوانند از سوراخ سینک پایین رفته و به راحتی از سیستم فیلتراسیون آب عبور کنند.
تحقیقات علمی جدید در صدد آن است که نمونههای بیشتر و بیشتری از وجود پلاستیک در بدن آبزیان بیابد. اما این موضوع فقط برای زندگی دریایی صدق نمیکند. مطالعهای به تازگی نشان داده است که در شکم ۹۰ درصد از پرندگان نیز پلاستیک وجود دارد!
دکتر محمد بقایی
دکترداروساز و پژوهشگر صنعت کازمتیک
مشاور اداره کل فرآورده های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو