رایج است که ما نتیجه بیش تابش نور UVB را عموما پدیده آفتاب سوختگی بدانیم اما به این موضوع که آیا این بیش تابش نیز پتانسیل ایجاد پیر پوستی را نیز دارد کمتر پرداخته شده است.
قبل از هر چیز باید یاد آوری کنیم که پیرپوستی فرایندی طبیعی است که در بدن هر انسانی رخ می دهد. البته معمولا پیرپوستی را به دو بخش پیر پوستی داخلی و خارجی تقسیم بندی می نمایند اما همانگونه که مکرر گفته ام من روند پیر پوستی را فرآیندی دو مسیره و غیر قابل انفکاک از یکدیگر می دانم و در یک زندگی طبیعی هر دو مسیر داخلی و خارجی همزمان ، در کنار هم و گه گاه بصورتی در هم تنیده و هیبرید رخ می دهد و معتقدم نمی توان این دو مسیر را کاملا از یکدیگر مجزا نمود.
اما به هر حال مسیر داخلی که به آن مسیر کرونولوژیکال هم می گویند، متاثر از فرآیند ها و فاکتورهای فیزیولوژیک است و ما در آن شاهد کاهش سلول های پرولیفریتیو یا تکثیر شونده در لایه بازال (لایه زایا) و کاهش تامین مواد تغذیه ایی برای درم و اپیدرمیس هستیم.
پیر پوستی خارجی چیست؟
پیر پوستی با روند خارجی، توسط فاکتورهای خارجی همانند اشعه های ماوراء بنفش ، مصرف نوشیدنی های الکل، استعمال مواد دخانی همانند سیگار و قلیان، آلودگی های زیست محیطی، سو تغذیه و یا حتی استرس های روحی و روانی، آغاز شده و به سهولت گسترش می یابد.
در این بین قطعا بیش تابش اشعه ماوراء بنفش با محدوده طول موج 280-320 نانومتر یکی از اصلی ترین عواملی ست که می توان سبب پیر پوستی با تظاهراتی شناخته شده همانند کاهش ضخامت پوست، اختلالات رنگدانه ای پوست ، چین و چروک، کاهش الاستیسیته، افتادگی، خشکی و بی روحی پوست شود.
اثرات مخرب بیش تابش نور UVB روی پوست
اشعه های یو وی دارای فوتون های با انرژی بالا هستند و قادرند به اپیدرمیس نفوذ کنند و سبب یک سری از آثار آنی و فوری همانند التهاب و سرخی گردند. در طول بیش تابش UV و یا تابش UV در زمان طولانی مدت، بیش تابش نور UVB با افزایش آسیب دی ان ای DNA و ایجاد متاسیون یا جهش می تواند سبب ایجاد سرطان های پوستی گردد.
بیشتر بدانید : نقش اشعه مادون قرمز خورشید در پیر پوستی
این اشعه همچنین سبب ساخت بیش از حد گونه های واکنش گر اکسیژن ROS میشود. ROS ها موادی هستند که خود سبب فعال سازی عده زیادی از مسیرهای سیگنال دهی بیو شیمیایی می گردند و در نتیجه موجب ایجاد پیر پوستی می شوند.
تحقیقات جدید می گوید گونه های واکنش گر ایجاد شده با بیش تابش نور UVB قادرند تا سبب کوتاه شدن طول رشته های تولومراز شده و متاسیون ایجاد کنند و متعاقب آن ما شاهد مرگ سلولی و ایجاد سلول های پیر یا حتی ایجاد سلول های زامبی در پوست در لایه بازال یا زایا باشیم.
شروع پیر پوستی التهابی ناشی از نور UVB
التهاب های کم اما مزمن و کرونیک نیز یکی دیگر از عوامل مشارکت کننده اصلی در روند پیر پوستی است. پدیده ایی که به آن پیر پوستی التهابی یا Inflammaging نیز می گوییم. بیش تابش نور UVB سبب بروز استرس های اکسیداتیو در سلول های اپیدرمال می شود و در نتیجه سبب بروز آسیب های سلولی و آغاز واکنش های التهابی می گردد.
التهاب را بطور کلی یک مکانیسم دفاعی برای بدن تلقی می کنیم و بروز التهاب رویه ایی طبیعی است تا بدن از خود در برابر جراحات یا عفونت ها محافظت نماید. اما وقتی التهاب رخ می دهد می تواند چرخه ایی از فعالیت ها را سبب شود که حاصل آن ایجاد استرس در سلول های پوستی و بروز پیر پوستی ست.
تحقیقات نشان داده است ROS می تواند سبب تنظیم و بیان ژنهای التهابی همانند اینترلوکین 6 ، سیکلواکسیژناز- 2 و در نتیجه التهاب پوست و بروز سرخی شود. لذا با مرور مطالب فوق در می یابیم محافظت پوست در برابر اشعه یو وی B و ممانعت از بروز آسیب های ناشی از بیش تابش نور UVB از اهمیت ویژه ایی در پروسه های ضد پیری یا پیری سالم برخوردار است.
نوشته شده توسط : دکتر محمد بقایی ؛ داروساز و کازمتولوژیست
آیا چين و چروكهاى پوست موجب پيرى كل بدن می شوند؟
چين و چروكهاى پوست مى توانند سبب پيرى كل بدن شوند ، حقيقتى شگفت انگيز و قابل تفكر است. قبلا بارها و بارها عرض كردم
تغییرات پوست در چرخه هورمونی عادت ماهیانه
تغییرات پوست در چرخه هورمونی عادت ماهیانه بانوان به طریق مختلف میتواند بر روی پوست تاثیر بگذارد، زیرا نوسانات هورمونی میتواند بر تولید سبوم، التهاب
