کلمات کلیدی : پیر پوستی, التهاب مزمن, پیری التهابی, هموستازیز بافت, فاکتور ان اف کاپا بی, پروستاگلاندین ها, فسفریلاسیون, پروتئازوم, ماتریکس متالوپروتئیناز, صنعت درموکازمتیک .
در روند پیری ، کارآیی سیستم ایمنی تقلیل یافته و توان این سیستم در مدیریت پاسخ های التهابی کاهش می یابد. این اتفاق سبب بروز التهاب مزمن با مشخصه تولید رادیکالهای آزاد با سرعت پایین اما ادامه دار می گردد.
عبارت پیری التهابی inflamm-aging در واقع بیان گر ارتباط نزدیک بین التهاب و پیری است. التهاب سبب تحریک سلول های التهابی همانند ماکروفاژها، نوتروفیل ها و مونوسایت ها با حمله در محل عفونت می گردد. این عمل سبب شکل گیری مقادیر بالایی از رادیکال های آزاد و مرگ و از بین رفتن ارگانیسم های پاتوژن ، عوامل یا سلول های آسیب دیده و درگیر می شود. پس از آن التهاب به طرف مرحله آغاز بهبودی و هم ایستایی یا هموستازیز بافت بازگردانده میشود.
اگر سلامت بافت بازنگردد و التهاب باقی بماند تبدیل به نوعی التهاب مزمن می گردد. در طول التهاب مزمن سیستم ایمنی به ساخت مقادیر اندکی از مولکولهای کلیدی بازیگر التهاب همانند پروستاگلاندین ها، سایتوکینها و فاکتور هسته ای کاپا بی یا همان NF-κB ادامه می دهد. این مواد سبب تولید رادیکالهای آزاد ، درگیری پی در پی سیستم دفاع آنتی اکسیدانی بدن ، آسیب DNA و سرانجام پیری می گردد.
در پوست التهاب مزمن سبب علائم شناخته شده ای از پیر پوستی همانند چروک و کاهش الاستیسیته به دلیل تخریب فیبر های کلاژن و الاستین می شود. NF-κB یک فاکتور رونویسی مهم در تنظیم التهاب است و بسیاری از مواد پیش ساز التهابی در حضور آن می توانند فعال گردند.
فاکتور کاپپا بی ( NF-κB ) یا اناف-کاپپا بی (فاکتور هسته‌ای کاپپا، زنجیره سبک بهبود دهنده سلولهای B فعال) یک گروه (کمپلکس) پروتئینی کنترل کننده رونویسی دی‌ان‌ای است.
NF-κB تقریباً در تمام گونه‌های سلولهای جانوری یافت میشود و درگیر و مسئول در پاسخهای سلولی به محرک‌هایی همچون استرس، سیتوکینها، رادیکالهای آزاد، تابش‌های UV فرابنفش ، LDL اکسیده و آنتی‌ژن باکتریایی یا ویروسی است.
تحقیقاتی نشان می‌دهد که ارتباط قابل توجهی بین میزان ان اف کاپا بی و روند پیری در موجودات وجود دارد. در دانشگاه پزشکی آلبرت اینشتین در نیویورک، دانشمندان با دستکاری مقدار این هورمون نتیجه‌های شگفت‌انگیزی گرفتند.
وقتی دانشمندان مقدار این ماده را در بدن موشها کم کردند، موشها تا ۱۱۰۰ روز عمر کردند. در حالی که موش‌های سالم و معمولی بین ۶۰۰ تا ۱۰۰۰ روز زندگی می‌کنند. وقتی دانشمندان NF-κB را افزایش دادند، هیچ موشی بیشتر از ۹۰۰ روز عمر نکرد. به عبارت دیگر محققان با تغییر میزان NF-κB توانستند پیری را در موشها کند کنند و طول عمر آنها را تا ۲۰٪ افزایش دهند.
این آزمایش همچنین نشان داد که در نبود NF-κB، حجم عضلات و استحکام استخوانها بیشتر است، یادگیری بهتر است، حافظه بهتر کار می‌کند و پوست کمتر چین و چروک می‌خورد. آزمایش‌های بیشتر نشان داد که NF-κB هورمون رشد را هم کاهش می‌دهد.
در حالت غیرفعال NF-κB به همراه پروتئین مهاری IκBα در داخل سیتوزول تشکیل کمپلکس می‌دهد. با مداخله گیرنده‌های غشای داخلی سیگنال‌های خارج سلولی متعددی می‌توانند سبب فعال شدن کیناز (IκB kinase (IKK شوند که سبب فسفریله شدن پروتئین IκBα میشود.
این فسفریلاسیون باعث یوبی کویتینه شدنIκBα و جدا شدن آن از NF-KB و در نهایت تجزیهٔ IκBα توسط پروتئازوم میشود. سپس NF-κB فعال شده به داخل هسته منتقل میشود و در آن جا روی توالی خاصی که به آن عنصر پاسخ گفته میشود قرار می‌گیرد.
کمپلکس DNA/NF-κB از سایر پروتئین‌ها از جمله RNA پلی مرازها و coactivatorها استفاده می‌کند و DNAی پایین دست را رونویسی می‌کند که آن هم به نوبه ی خود به پروتئین ترجمه میشود و به این ترتیب سبب تغییر در عملکرد سلول میشود.
NF-κB بدین طریق سبب تنظیم رونویسی ماتریکس متالوپروتئیناز و ژنهای واسطه پیش ساز التهابی چند گانه نیز می گردد.
نقش NF-κB در واکنشهای التهابی مزمن پوست و پیر پوستی
در پوست افزایش گونه های واکنش گر اکسیژن ROS می تواند سبب فعال سازی مزمن NF-κB شود و از این طریق سبب آزاد سازی دامنه دار واسطه های التهابی و در نتیجه التهاب مزمن شود.
این ROS می تواند در پروسه پیری ، استرس های وارده از بیرون همانند تابش اشعه UV , آلودگی هوا ، تماس با سموم ، محرک های شیمیایی ) و استرس های داخلی همانند ( سبک زندگی ، رژیم غذایی و بی خوابی) افزایش یابند.
بر اساس آنچه گفته شد بدیهی است مهار کننده های فاکتور ان اف کاپا بی NF-κB می توانند نقش مهمی در پروتکل های ضد پیر پوستی ناشی از التهاب مزمن به واسطه حضور مداوم رادیکال های آزاد و التهاب مزمن داشته باشند و امروزه به همین دلیل نمونه های مختلف طبیعی مهار کننده NF-κB در صنعت درموکازمتیک از اهمیت خاصی برخوردارند.
یک پاسخ