کلمات کلیدی : آبرسانی به پوست, مرطوب نگه داشتن پوست, الاستیسیته, آنزیم های هیدرولیتیک, لینولنیک اسید, هیگروسکوپی, احساس خشكي پوست, مواد رطوبت دهنده طبيعي NMFs .
آب لازمه حيات است و شايد بتوان آب و زندگي را مترادف يكديگر معني نمود. براي نوشيدن آب دلايل مثبت فراواني وجود دارد ؛ آب موجب احساس سر زندگي، كمک به عملكرد مغزي، حفظ سطح انرژي ، تنظيم حرارت بدن ، كمک به هضم غذا و نهايتا حفظ سلامت بدن مي گردد و همه ما مي دانيم كه حيات بدون آب پس از چند روز ممكن نيست .
اما بدن انسان همانند گياهان نيست، پوست ما وقتي آب مي نوشيم به صورت مستقيما سيرآب نمي شود، بلكه آب از طريق دستگاه گوارش جذب جريان خون مي شود و سپس توسط كليه ها تصفيه مي گردد. حال اين آب مي تواند سلول ها را نيز مرطوب نگه دارد و احتمالا براي رطوبت پوست نيز در دسترس قرار گيرد.
حال سوال اين است ،اهميت مرطوب بودن پوست چيست و براي مرطوب نمودن پوست چه بايد كرد؟ مرطوب بودن پوست از سه طریق مختلف زیر برای حفظ سلامت آن مهم و حیاتی است:
- موجب حفظ كشساني يا الاستیسیته پوست می گردد و می دانیم که پوستی با الاستیسیته مناسب صدمات کمتری را در برابر آسیب های مکانیکی متحمل می گردد.
- رطوبت پوست سبب فعال شدن آنزیم های هیدرولیتیک می گردند ، این نوع از آنزیم ها برای عملکرد خود نیازمند به آب هستند تا مولکول های بزرگتر را به مولکول های کوچک تر تبدیل نمایند که در پروسه همان پوسته اندازی طبیعی پوست مورد لزوم می باشد اگر سلول هاي مرده پوست به صورت منظم و مرتب از سطح آن نريزند ، امكان بازسازي و جوانسازي به موقع آن ميسر نمي گردد.
- سبب حمایت از عملکرد استراتئوم کورنئوم یا همان لایه شاخی می گردد که این عمل نیز سبب محافظت سلول های لایه های زیرین از عفونت ، از دست رفت آب و آسیب های شیمیایی می گردد.
نوع پوست ما ممكن است خشک ، چرب ، تركيبي و يا نرمال باشد كه اين رفتار آن به نحو غير قابل باوري به ژنهاي ما بستگي دارد . رطوبت طبيعي پوست ما تا حد زيادي نشأت گرفته از چگونگي قرار گيري لايه هاي چربي سد دفاعي و كيفيت و تركيب مواد تشكيل دهنده آن بخصوص در لايه شاخي يا همان استراتئوم كورنئوم است.
اين لايه هاي چربي هستند كه پوست را مرطوب نگه داشته و مانع از ورود اجرام و مواد التهاب زا به داخل مي گردند. ظرفیت نگهداری آب در لایه شاخی، به شدت به ضخامت این لایه ، فنوتیپ دقیق سلول های آن ، حجم و سازماندهی آنها ، ترکیب دقیق و حالت انباشتگی فیزیکی لیپید های موجود ، و در نهایت به وجود مواد بسیار آب دوست يا هیگروسکوپی بستگی دارد که عمدتا در داخل سلول های این لایه یافت می شوند.
اما شرايط محيطي و يا رفتاري ما نيز مي تواند تاثير مستقيمي بر روي رطوبت پوست ما داشته باشند ، براي داشتن پوستي مرطوب بهتر است كمتر در معرض هواي كم رطوبت و خشک، بادهاي تند،گرماي خشک، ارتفاع بالا و تابش زیاد از حد نور خورشید قرار گرفت.
همچنین از نوشيدن الکل و حمام نمودن طولاني همراه با استفاده از مواد صابوني قليايي باید اجتناب کرد، زيرا رعايت موارد فوق مي تواند سبب كاهش از دست رفت چربي طبيعي پوست و در نتيجه حفظ رطوبت آن گردد.
در اين بين بايد يادآور شد تغذيه مناسب نيز مي تواند نقشي مهم و اساسي را تقويت توانايي پوست براي مرطوب بودن و مرطوب ماندن ايفا نمايد. مواد غذايي سرشار از اسيدهاي چرب اساسي كه در گردو ، بذر كتان، ماهي سالمون، روغن زيتون بافت مي شود مي تواند به حفظ رطوبت پوست و مرطوب شدن آن كمک نمايد.
بر اساس مطالعه ايي كه در يكي از Institute of Experimental Dermatology آلمان صورت گرفته است مشخص شد ، افرادي كه مكمل هايي حاوي روغن بذر كتان يا گل گاوزبان به مدت ١٢ هفته مصرف نموده اند افزايش محسوسي در رطوبت پوستشان را همراه با كاهش خشكي و زبري آن تجربه نموده اند.
يك تغذيه سالم كه مي تواند شامل ٣ تا ٥ وعده استفاده از اين مواد غذايي طبيعي داراي اسيد هاي چربي اساسي باشد مي تواند براي حفظ سلامت و رطوبت پوست بسيار مناسب باشد.
مطالعات نشان داده است استفاده از كمك درمانهاي حاوي اسيد هاي چرب آلفا يا گاما لينولئيک اسيد همانند آنچه در روغن بذر كتان ، گل گاوزبان يا گل مغربي وجود دارد می تواند در درمان پوست هاي خشک و اگزما موثر باشد.
آلفا لینولنیک اسید و گاما لینولنیک اسید
- لفا لینولنیک اسید به اختصار ALA نامیده می‌شود و جزو خانواده اسیدهای چرب امگا ۳ به شمار می‌رود.
- گاما لینولنیک اسید به اختصار GLA نامیده می‌شود و جزو خانواده اسیدهای چرب امگا ۶ به شمار می‌رود.
كلمه لينولئيک اسيد از كلمه يوناني لينون به معني سقوط و كلمه اولئيک به معناي مشتق شده از روغن گرفته شده است . همه اسيد هاي چرب اساسي داراي يک زنجيره مستقيم هيدروكربني هستند و لينولئيك اسيد داراي ١٨ كربن و دو باند دوتايي مي باشد. لينولئيک اسيد يك اسيد چرب غيراشباع چندتايي است كه در بيوسنتز استفاده شده و تركيب چربي غشاء سلولي را در بدن انسان تشكيل مي دهد.
EFA ها براي رشد طبيعي و عملكرد سلامت سلول ها مورد نياز است. آنها براي سنتز بافتهاي چربي ضروري بوده و در مرگ و زندگي سلول هاي قلبي نقش حياتي دارند. اين چربي ها در سلامت پوست و مو مهم بوده و به درخشندگي و استحكام موي سر كمک شاياني مي نمايد.
براي داشتن پوستي مرطوب ، سالم و زيبا مرتبا از مرطوب كننده مناسب استفاده نماييد. استفاده از يك مرطوب كننده مناسب پوست كه فورا موجب بهبودي ظاهر و احساس خشكي پوست گردد دو تا سه بار در روز جهت آبرساني و حفظ رطوبت توصيه مي گردد.
اين مرطوب كننده ها بايد حاوي مواد رطوبت دهنده و آب رسان ، اسيد هاي چرب و منسدد كننده منافذ جهت كاهش خروج رطوبت ، نرم كننده ها و مواد رطوبت دهنده طبيعي NMFs يا محرک های ساخت آن باشد. شايد برخي از ما تحت رژيم هاي درماني كاهنده كلسترول خون مان باشيم بايد بدانيم داروها يا رژيم هاي غذايي اين نوع درمان ممكن است سبب كاهش چربي پوستمان گردد.
لذا بكار گيري مواد نرم كننده حاوي مواد چرب بر روي پوست تا حد زيادي مي تواند از بروز اين نوع از مشكلات بكاهد. بخاطر داشته باشيم هر گونه احساس خشكي در سطح پوست زنگ خطري است كه هرگز نبايد بي تفاوت از كنار آن گذشت و بايد سريعا با استفاده از يك مرطوب كننده مناسب به رفع آن پرداخت.
مرطوب كننده ايي كه بيش از اندازه چرب نباشد، بر روي پوست ماندگاري لازم ( حداقل ٨ ساعت ) را داشته باشد و در عين حال به بازسازي لايه هاي چربي آن بپردازد.
