خواب یکی از نیازهای اولیه انسان است اما شاید عده بسیار کمی از ما به حد کافی می خوابیم !
البته دلایل متعددی برای این مشکل وجود دارد که شاید متداول ترین آن ها زندگی پر مشغله ایست که با آن درگیریم. خواب نا کافی باعث بیقراری، عدم تمرکز، خستگی و تحریکپذیری میشود و علاوه بر آن سرعت پاسخدهی به محرکهای بیرونی و قدرت هماهنگی شما با محیط و نیز قدرت حفظ اطلاعات را کاهش میدهد. در واقع ساعتهای نامشخص و نامنظم خواب شبانهروز، باعث گسسته شدن ساعات بیولوژیک بدن میشود و تنظیم مجدد آن مدتها زمان خواهد برد.
اما علی رغم اینکه همگان می دانیم که نیازمند به خواب هستیم شاید به اهمیت آن واقف نباشیم. اما حقیقت این است که خواب نیاز بسیار بسیار مهمی است و نقص در خواب می تواند نشانگر مشکلات بسیار مهمی از عدم سلامتی ما باشد و این در حالیست که نخوابیدن خود می تواند عامل بروز بسیاری ازدیگر مشکلات سلامتی باشد.
هر شب فرد دوره ای از استراحت را پشت سر می گذارد که در طی آن بدن دچار کاهش فعالیت و کاهش حساسیت به محرک های خارجی می شود. چنین تجربه ای به عنوان خواب تعریف می شود. در طول خواب ، دمای بدن ، فشار خون و خواسته های فیزیولوژیکی کاهش می یابد. خواب بخش مهمی از زندگی است و نقش مهمی در نگهداری و پردازش اطلاعات ، تنظیم هورمون و متابولیسم ، ترمیم سلولی ، پاسخ ایمنی و پیری از جمله پیر پوستی دارد.
برای درک بهتر اثر خواب کافی بر پیری پوست ، باید پیچیدگی خواب و اثرات آن را بفهمیم. پیری پوست به دو نوع درونی و بیرونی طبقه بندی می شود. پیری پوست خارجی به عوامل خارجی مانند اشعه ماوراء بنفش نسبت داده می شود.
پیری درونی پوست با تغییرات ساختاری ناشی از ژنتیک و فیزیولوژی طبیعی تعریف می شود. برخلاف پیری بیرونی که در اثر میزان مجاورت در معرض اشعه ماوراء بنفش و قرار گرفتن در معرض سموم تخمین و محاسبه می شود، تغییرات هورمون و اختلال در تنظیم آن مسئولیت اکثر پیری های درونی پوست را عهده دار است.
اختلال در تنظیم هورمون نه تنها منجر به متابولیسم نابجا می شود که در نهایت مسئول تولید گونه های اکسیژن واکنش پذیر (ROS) است. این اختلال همچنین از تولید آنتی اکسیدان های مهم مسئول مقابله با ROS و آسیب های ناشی از آن نیز جلوگیری می کند. خواب کافی یکی از اصلی ترین تنظیم کننده های تعادل هورمون و میزان سوخت و ساز بدن است.
ترمیم سلولی و خواب کافی
خواب فرایندی ضروری برای ترمیم سلولی است. در حین خواب ، بدن تحت عمل ترمیم سلولی و نوسازی قرار می گیرد. این روند برای حفظ یکپارچگی و ساختار پوست و بهبود پوست از آسیب UV بسیار حیاتی است. اختلال در خواب با افزایش فعالیت التهابی ، افزایش آسیب سلولی ، افزایش آسیب DNA ، افزایش تولید رادیکال اکسیژن و تغییر در سطح رونویسی ژنهای مختلف مرتبط است. این موارد همگی ممکن است به پیری درونی و بیرونی پوست کمک کند.
تاثیر خواب بر ظاهر صورت
در یک مطالعه جداگانه، صورت افراد دارای خواب خوب و افراد محروم از خواب مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از افراد با ۸ ساعت خواب و زیر ۵ ساعت خواب و سپس ۳۱ ساعت محرومیت از خواب استفاده شد. از ارزیاب های مختلفی خواسته شد که تصاویر چهره ها را بر اساس نشانه های خستگی ارزیابی کنند.
این علائم و نشانه ها ها شامل خستگی ملموس و قابل مشاهده، پلک های آویزان، چشم های متورم، براقیت چشم ها، حلقه های تیره در زیر چشم، چروک ها و خطوط ریز دور چشم، بثورات/اگزما، غم، لب های بی روح و سفت با گوشه های دهان پژمرده بودند. در نهایت مشاهده شد که افراد با ۵ ساعت خواب و ۳۱ ساعت محرومیت از خواب بیشتر از گروه دوم، پلک آویزان، چشم قرمز، چشم متورم، حلقه ی تیره دور چشم، پوست رنگ پریده، چین و چروک ها و خطوط ریز اطراف چشم و افتادگی و پژمردگی گوشه های لب و دهان بیشتری داشتند.
همچنین ظاهر این افراد خسته تر و غم انگیز تر به نظر می رسید. مواردی هم که به نظر می رسید دو گروه با هم تفاوت بارزی نداشتند مواردی همچون براقی چشم، بثورات/اگزما و لب های سفت و بی روح بود.
این ایده که خواب کافی تاثیر چشمگیری در ظاهر صورت دارد چیز جدیدی نیست. با این وجود خطاب به مصرف کنندگان عزیزی که میلیاردها دلار هزینه صرف محصولات کازمتیک برای بهبود ظاهر صورت خود میکنند یادآور می شوم که بیاد داشته باشید فقط با داشتن یک خواب خوب و منظم می توان ظاهر صورت را به میزان قابل توجهی بهبود بخشید.
چه مقدار خواب برای حفظ سلامتی کافی است ؟
میزان خواب کافی متاثر از عوامل متعددی است که قابل توجه ترین آنها سن انسان است! به طور عمومی انسان یک سوم زندگی خود را در خواب می گذراند و این بدان معنی است که خواب لازم برای بدن ۸ ساعت است و زمانی که این مقدار کمتر می گردد علائم مشکل پدیدار می گردد.
انجمن ملی خواب امریکا اخیرا اقدام به انتشار چارتی نموده است که در آن میزان خواب لازم برای افراد در سنین مختلف شرح داده شده است. بر این اساس:
- برای نوزاد تازه متولد شده تا ۳ ماهگی خوابی بین ۱۴ الی ۱۷ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۱۱ الی ۱۳ ساعت یا ۱۸ تا ۱۹ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- اما برای کودک ۴ تا ۱۱ ماهه خوابی بین ۱۲ الی ۱۵ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۱۰ الی ۱۱ ساعت یا ۱۶ تا ۱۸ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- برای کودک ۱ تا ۲ ساله خوابی بین ۱۱ الی ۱۴ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۹ الی ۱۰ ساعت یا ۱۵ تا ۱۶ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- برای کودک ۳ تا ۵ ساله خوابی بین ۱۰ الی ۱۳ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۸ الی ۹ ساعت یا ۱۴ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- برای کودک ۶ تا ۱۳ ساله (سن مدرسه) خوابی بین ۹ الی ۱۱ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۷ الی ۸ ساعت یا ۱۲ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- برای نوجوان ۱۴ تا ۱۷ ساله خوابی بین ۸ الی ۱۰ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۷ ساعت یا ۱۱ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- برای بالغ جوان ۱۸ تا ۲۵ ساله خوابی بین ۷ الی ۹ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۶ ساعت یا ۱۰ الی ۱۱ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- برای فرد بالغ ۲۶ تا ۶۴ ساله خوابی بین ۷ الی ۹ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۶ ساعت یا ۱۰ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
- برای سالمند بالای ۶۵ سال خوابی بین ۷ الی ۸ ساعت توصیه می گردد اما اگر فردی ۵-۶ ساعت یا ۹ ساعت هم بخوابد مورد قبول است.
آثار کمخوابی در طولانی مدت به شکل بالاترین سطح هورمونهای استرس و کاهش سیستم ایمنی و افزایش چین و چروک زودرس، شلی پوست، تیرگی دور چشم و … خواهد بود.
خواب کافی و مناسب می تواند از ایجاد تیرگی زیر چشم بکاهد و سبب باز توانی کامل بدن و پوست گردد. کم خوابی یا بی خوابی سبب ایجاد تغییراتی در سطح هورمون های بدن و متابولیسم شده و موجب افزایش اثرات ناشی از پیری و پیر پوستی می گردد.
2 پاسخ
با سلام و احترام فراوان
خیلی مطلب مفید و حائز اهمیت بود چون متاسفانه بسیاری از افراد جامعه ما دچار اختلالات مختلف خواب هستند که زیاد آن را جدی نمی گیرند در حالیکه سلامتی آنها را در معرض خطر قرار داده است…..
👌👌👌👌👌
سلام و درود بر شما بله متاسفانه صحبت شما صحیح است. به امید روزهای بهتر برای همه