کلمات کلیدی : کازمتیک خوراکی, نوتریکازمتیکس, Edible cosmetics, ماسک زیبایی, ضد چروک, کدو حلوایی, درمان آکنه, آلفا هیدروکسی اسید, ضد التهاب, زردچوبه .
در اواخر دهه ٨٠ میلادی Ake Dahlgren بیوشیمیست سوئدی اولین فردی بود که اقدام به معرفی محصولات نوتریکازمتیکس نمود و از آن دهه تاکنون شاهد معرفی محصولات فراوانی در این زمینه هستیم.
مدتی است در سطح مارکت محصولات کازمتیک شاهد ارائه فرآورده هایی هستیم که از سوی سازندگان شان ادعا می گردد علاوه بر قابل استفاده بودن به عنوان یک فرآورده موضعی، قابلیت خورده شدن را نیز دارند و در صورت بلعیدن شان هیچ مشکلی را ایجاد نمی نمایند.
ادعاهای عنوان شده توسط کمپانی های سازنده این مواد در راستای اعلام بی خطر و بی ضرر بودن آنهاست و فی نفسه این محصولات در حکم غذا نبوده و نیستند. در این محصولات معمولا از مواد اولیه ایی با گرید غذایی استفاده می گردند.
به این دسته از محصولات کازمتیک Edible cosmetics گفته می شود و شاید بتوان این دسته از محصولات را در طبقه بندی محصولات نوتریکازمتیکس قرار داد.
علاوه بر فرآورده های تجاری Edible cosmetics دسته دیگری از این محصولات نیز وجود دارند که به صورت طبیعی و با استفاده از مواد غذایی مورد استفاده در آشپزخانه تهیه می گردند.
از جمله این محصولات ترکیباتی هستند که بخشی از آنها به صورت خوراکی استفاده می گردند و بخشی دیگر نیز به صورت ماسک موضعی بکار می روند. این محصولات این فرصت را به پوست و مو می دهند تا ضمن بهره مندی از مواد تشکیل دهنده آنها به عنوان یک منبع غذایی طبیعی و سالم به صورت موضعی نیز اثرات خود را بر جای گذارند.
ماسک زیبایی ضد چروک و احیاء کننده پوستهای خسته و استرس دار
کدو حلوایی پخته شده : اندازه یک بند انگشت
ماست هموژنیزه : دو فنجان
زردچوبه : مقدار بسیار کم
به اندازه لازم برای یک ماسک از این ترکیب ماسک زیبایی را بر روی پوست صورت تان بگذارید و ١٠ دقیقه صبر نمایید و سپس با آب ولرم شستشو دهید.
خواص این ترکیب Edible cosmetics :
کدو حلوایی
به واسطه دارا بودن مواد موثره بی شمارش نقش ارزنده ای در سلامت و زیبایی پوست و مو ایفا می نماید. کدوی حلوایی منبع خوبی برای ویتامین ث بشمار رفته که از پوست در برابر آسیب های رادیکال های آزاد محافظت می نماید.
ویتامین ث بعلاوه به عنوان یک پروموتور ساخت کلاژن عمل نموده و سبب بهبود الاستیسیته و ظاهر پوست می گردد. کدوی حلوایی به علاوه منبعی سرشاری از آلفا کاروتن و بتاکاروتن و کاروتنوئید های دیگر است که دارای اثرات آنتی اکسیدانی می گردند.
کدو رنگ نارنجی خود را مدیون این مواد است. غذاهای حاوی کارتنوئید سبب بهبود پوستهای آسیب دیده از بیش تابش انرژی های خورشیدی از جمله اشعه های ماوراء بنفش و همچنین بهبود قوام پوست می گردد.
انواع مینرال ها از جمله پتاسیم، منیزیم ، کبالت ، منگنز ، زینک و آهن در کدو حلوایی یافت می گردد. پتاسیم به رویش موهای سالم کمک می نماید ، کبالت و زینک نیز در سلامت مو و پوست نقش دارند . می دانیم که زینک همچنین در محافظت از ممبران سلولی ، حفظ سطح کلاژن ، درمان آکنه و بازسازی پوست نقش دارد. تخم کدو سرشار از زینک است.
کدوی حلوایی منبع خوبی از ویتامین های گروه ب بشمار می آید. در کدو نیاسین ، ریبوفلاوین، ب۶ و فولات یافت می شود. نیاسین در درمان آکنه و افزایش گردش خون محیطی موثر است و با این عملکرد در افزایش turnover و بازسازی سلولی موثر است.
ماست
ماست از تخمیر قند شیر به نام لاکتوز حاصل میشود. باکتری ویژه تهیه ماست، لاکتوز را به اسید لاکتیک تبدیل میکند و به علاوه به ماست بافت ژل مانندی میدهد. به دلیل وجود اسید لاکتیک، ماست مزه تند و ترشی پیدا میکند.
لاکتیک اسید به عنوان یکی از انواع آلفا هیدروکسی اسید سبب رفع خشکی پوست شده و در رفع خطوط و چین و چروک های سطحی آن موثر است.
از نظر تغذیهای، ماست ماده غذایی مفیدی میباشد که سرشار از پروتئین و برخی انواع ویتامین ب است. املاح موجود در آن زیاد بوده و در عوض، میزان چربی آن با میزان چربی شیری که ماست از آن تهیه شده برابر میباشد. ماست نیز مانند بقیه هم گروههای خود منبع بسیار خوب کلسیم، فسفر، اسید پانتوتنیک و زینک است.
کلسیم موجود در ماست، در حفظ سلامت سلول های رودهای نیز مفید است. ماست به عنوان یک فرآورده پروبیوتیک به افزایش سطح ایمنی بدن نیز کمک می کنند. ماست به عنوان یک آبرسان هم در مصرف خوراکی و هم در مصرف موضعی موجب سلامت و زیبایی پوست می گردد.
زردچوبه
ترکیب شیمیایی زردچوبه شامل ۵٪ اسانس و ۵٪ ماده اصلی زردچوبه، یعنی پلیفنلی بنام کورکومین میباشد. زردچوبه به دلیل خصوصیات آنتی اکسیدانی قوی خود یکی از موثرترین مواد در جلوگیری از سرطانی شدن سلولهای بدن است.
این گیاه همچنین موجب افزایش ترشح انسولین و کاهش قند خون در بیماران دیابتی میگردد. کارآزمائیهای بالینی زیادی در ارتباط با فواید مصرف روزمره زردچوبه انجام شده است.گفته شده است که زردچوبه میتواند شدت علائم بیماری آلزایمر را کاهش دهد.
همچنین ماده مؤثر زردچوبه یعنی کورکومین اثرات ضد التهابی و ضد درد شبیه داروهای مسکن معمولی را دارا میباشد. اثر ضدالتهابی کورکومین با اثر ضدالتهابی داروهای استروئیدی و غیر استروئیدی با فنیل بوتازون قابل مقایسه است.
این دارو با مهار سنتز پروستاگلاندین های التهابی، اثر ضدالتهاب خودرا آشکار می سازد. زردچوبه در سطح پوست دارای اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است و در مقادیر بسیار کم به خوبی می تواند به عنوان یک ضد التهاب موضعی بکار رود.
دکتر محمد بقایی
دکتر داروساز و پژوهشگر صنعت کازمتیک