یکی از دلایل اصلی وجود اشتباهات متعدد در بکارگیری و نحوه مصرف شامپو و کاندیشنر و شستشو با شامپو در بین عامه مردم این است که ما معمولا استفاده از این مواد را در سنین ابتدایی و به صورتی بسیار عادی آغاز می نمائیم وتقریبا اکثر ما هیچگونه آموزشی برای این امر ندیده و فکر می کنیم رویه درستی را بکار می گیریم،

در حالیکه در بسیاری از موارد ممکن است کاملا رویه اشتباهی را انتخاب نموده و به تکرار این اشتباه نیز اهتمام ورزیم و اصلا چون نمی دانیم کاری را که انجام می دهیم اشتباه است در جهت اصلاح و تغییر آن نیز بر نمی آئیم.

حال فکر کنید سالیان سال موهای بلند داشته اید و احتمالا روشهای صحیح شستشو و یا نگهداری آن را آموخته اید و به یک باره تصمیم به کوتاه نمودن موهایتان گرفته و آنها را اصلاح می نمائید مطمئنا روشهای قبلی که مختص موهای بلند بوده است دیگر کارآیی لازم برای موهای کوتاه تان را ندارد و باید تا حد ممکن اصلاح گردد.

شستشو با شامپو, تشخیص نوع مو, انتخاب شامپوی مناسب, کاندیشنر, تست اسپری, موهای چرب, موهای خشک, افزایش درخشندگی موی سر, برس نمودن بیش از حد .

ولی سوال اینجاست که چند درصد ما اقدام به یادگیری و پرسش در این باب نموده و یا اصلا پس از پرسش نمودن ، توصیه ها را بکار می بندیم. حال اصلا سوالی اساسی تر به ذهن متواتر می گردد که آیا در کودکی والدینتان به شما گفته اند که برای شستشوی سرتان به چه مقدار شامپو نیاز دارید و اساسا روش صحیح شستشو با شامپو چگونه است؟ و ….

نمی دانیم پاسختان چیست ولی ما که در کوچه باغهای خاطرات کودکیمان هرگز به چنین توصیه و گفتمانی برنخورده ایم!!!

اولین مرحله در سلامت موی سرحفظ تمیزی آن است . این بدان معنی است که انتخاب شامپوی مناسب و استفاده از مقادیر صحیح آن دارای نقشی اساسی است . اکثر شامپو های عمومی موجود درسطح بازار برای موهای نرمال و خشک یا نرمال و چرب طراحی شده اند. و ما باید بدانیم که چگونه شامپوی خود را انتخاب نمائیم.

چگونه نوع موهای خود را تشخیص دهیم؟

بهترین راه برای تشخیص نوع مو و اینکه بدانید که موهایتان نیازمند به کدام یک از انواع شامپو هاست بکار گیری تست اسپری می باشد.در این روش از یک بطری اسپری دار که معمولا در هر آرایشگاهی قابل دسترسی است استفاده می گردد. یک بطری اسپری دار که محتوی آب است.

روش بکار گیری تست اسپری برای تشخیص نوع مو

در زمانیکه موهایتان کاملا خشک است با مقداری از این آب موهایتان را مرطوب(آب را اسپری ) نمائید.

آیا آب به سرعت و بی درنگ جذب می شود  و یا اینکه همانند یک دانه تسبیح قبل از اینکه جذب گردد بر روی سطح مویتان به پائین سر می خورد ؟ اگر آب بر روی تار موهایتان به سرعت جذب گردید شما نیازمند استفاده از یک شامپوی نرمال تا خشک هستید زیرا موهای شما نیازمند رطوب اضافی و مناسبی است که معمولا این نوع از شامپو ها به علت دارا بودن مواد خاص رطوبت دهنده برای موهایتان به ارمغان خواهند آورد.

اگر آب بر روی سطح تار موهایتان سر خورد شما نیازمند استفاده از یک شامپو برای موهای نرمال تا چرب هستید. این روش یکی از راحتترین و آسان ترین روشهای سنجش نوع مو و یا انتخاب شامپوی مناسب برای موهایتان بشمار می رود.

این تست در واقع بیان گر تخلخل و خلل و فرج موجود بر روی سطح موی هر فردی می باشد. در جذب سریع آب، خلل و فرج زیاد مو که ناشی از خشکی آن بوده، موجب بروز چنین واکنشی شده است در حالیکه در سر خوردن قطره آب، روغن موجود بر روی سطح مو موجب سر خوردن آب بروی سطح تارهای مو می گردد.

شستشو با شامپو, تشخیص نوع مو, انتخاب شامپوی مناسب, کاندیشنر, تست اسپری, موهای چرب, موهای خشک, افزایش درخشندگی موی سر, برس نمودن بیش از حد .انتخاب شامپو بر اساس نوع مو و پوست سر

موی نرمال و معمولی

موی شما در صورتی نرمال و معمولی است که در پایان یک روز به همان حالتی باشد که در ابتدای صبح بوده است. برای انتخاب شامپوی مناسب اگر این چنین بود شما می توانید هر نوع شامپویی را انتخاب نمائید. شامپوی موهای نرمال شامپویی ملایم بوده و موجب برداشت بیش از حد  چربی طبیعی لازم برای موی و پوست کف سر نمی گردد. چنین شامپویی دارای اسیدیته یا Ph هماهنگ و سازگار با پوست سر بوده و موجب خشکی مو و پوست کف سر نمی گردد. معمولا موهای نرمال و طبیعی نیاز به استحمام و شستشوی دو بار در هفته را دارند.

موهای چرب

دلیل اصلی وجود موهای چرب عملکرد غیر طبیعی غدد چربی موجود در کف سر به نام غدد سباسه می باشد. یک موی چرب اغلب نیازمند یک یا چند روز شستشوی بیشتر نسبت به موهای نرمال در هفته است تا موها ظاهری چرب نداشته باشند. بهترین راه برای رهایی از چربی بیش از حد موهایتان انتخاب شامپو هایی است که دارای مواد اولیه گیاهی تنظیم کننده ترشح چربی بر روی کف سر می باشند. از این دست مواد می توان به گزنه و تی تری اویل و نعناع فلفلی و ترکیبات منتول دار دیگراشاره نمود. چنین شامپو هایی به ملایمت چربی موی سر را به حالت تعادل باز می گردانند.

 موهای خشک

اگر کف سرتان تمایل به خشک و سفت بودن داشته و درسر خود خارشی را احساس نمودید و این خارش بخصوص پس از شامپو نمودن و خشک کردن مو تشدید شود شما کف سر خشک دارید. خشکی پوست کف سر معمولا به سبب کمبود و یا نبود چربی طبیعی ایجاد می گردد. بنابراین بهترین کار برای شما که مو و کف سر خشک دارید استفاده از یک شامپوی حاوی مواد مرطوب کننده است. چنین شامپو هایی به مو و کف سر خشکتان رطوبت لازم را می بخشد. اگر موی خشک دارید لازم است پس از شامپو نمودن از یک حالت دهنده ای که بر روی سرتان باقی بماند و نیازی به شستشو نیز نداشته باشد همانند سرم های کاندیشنر استفاده نمائید.

 چگونه موهایمان را شامپو کنیم؟

اولین قدم برای آغاز شستشوی صحیح قرار گیری صحیح در زیر دوش آب است به نحوی که آب مستقیما بر روی سرتان ریخته شود .حال باید انگشتان خود را وارد حجم مو نموده تا از انتشار کامل آب در بین موهایتان اطمینان حاصل نمائید در ضمن باید از نفوذ آب به کف سرتان نیز کاملا مطمئن شوید.

شستشو با شامپو, تشخیص نوع مو, انتخاب شامپوی مناسب, کاندیشنر, تست اسپری, موهای چرب, موهای خشک, افزایش درخشندگی موی سر, برس نمودن بیش از حد .

اگر موهایتان مقاوم به آب باشد و یا بسیار آلوده به کثافات و چربی، روغن و یا ژل و دیگر عوامل حالت دهنده موی سر باشد گاهی از اوقات ممکن است کف سر، آب را جذب ننموده و فقط ظاهری مرطوب داشته باشد. آبی را که استفاده می نمائید بهتر است تا حد ممکن گرم باشد زیرا آب گرم سبب باز شدن موقتی لایه های کوتیکول می گردد و این امکان را فراهم می نماید تا مواد اولیه و فعال موجود در شامپو بهتر و موثر تر عمل نمایند ، در این حال هرگز آب را از روی سرتان  نچلانید و یا با تکان دادن سعی در برداشتن آن از روی سر نداشته باشید.

موی ما به چه مقدار شامپو نیازمند است ؟

  • اگر موهایی تا قد متوسط( از چانه تا شانه دارید) باید بدانید که نیاز موهایتان به شامپو به میزان دایره ای به قطر ۲٫۵ سانتی متر است.
  • – اگر موهایتان واقعا کوتاه تر از این مقدار است یعنی به چانه هایتان هم نمی رسد نیاز شما به شامپو به میزان دایره ای به قطر ۱٫۵ سانتی متر خواهد بود.
  • – اگر موهای شما بلندتر است و از شانه هایتان نیز فراتر رفته است شما نیاز به شامپو به میزان دایره ای به قطر ۴٫۵ سانتی متر رادارید.

حال که دانستیم در شستشو با شامپو ما نیازمند چه مقدار شامپو هستیم توجه داشته باشید که اگر راست دست هستید شامپو را بر روی کف دست چپ خود ریخته و سپس دو کف دست را به هم مالش دهید تا شامپو در کف دستها بخوبی پخش گردد و سپس آن را بر روی کف سر بمالید تا کف تشکیل گردد در همین حال انگشتان دستهای خود را در بین موهایمان حرکت داده تا ضمن ماساژ کف شامپو در همه نقاط بخوبی منتشر شود بهتر است این عمل ۲- ۴ دقیقه بطول انجامد.

شستشو با شامپو, تشخیص نوع مو, انتخاب شامپوی مناسب, کاندیشنر, تست اسپری, موهای چرب, موهای خشک, افزایش درخشندگی موی سر, برس نمودن بیش از حد .

توجهی خاص به فرق سر و اطراف آن داشته باشید تا نقطه ای از نظر دور نمانده و همه جا به شامپو آغشته گردد. حال اقدام به شستشو می نمائیم این عمل را تا زمانیکه پسآب حاصله کاملا فاقد کف بوده و شفاف باشد ادامه می دهیم عمل شستشو بهتر است طولانی بوده و حداقل ۲ دقیقه و با ریزش مداوم آب بر روی سر بطول انجامد. در صورت نیاز می توانیم این عمل را مجددا تکرار نمائیم.

در بار دوم شستشو معمولا به دلیل اینکه در بار اول چرک و کثافات و چربی و روغن تاحد بسیار زیادی از سر برداشته شده است کف حاصل از شستشو باید قوی تر و حجیم تر باشد.

پس از حداقل ۲ بار استفاده از هر شامپویی باید بتوانیم این تشخیص را بدهیم که برای پاکیزگی سرمان آیا نیاز به دو بار شستشو داریم یا یکبار نیز کفایت می نماید. بطور کلی اگر در بار اول شستشو احساس نمودید کف حاصله حجم و ارتفاع مناسبی را داشته و کف سرتان را تمیز نموده است نیازی به شستشوی مجدد نمی باشد.

در زمان شستشو نیز باید کاملا از برداشتن و پاک شدن شامپو از سرتان مطمئن شوید لذا انگشتان خود را وارد موهایتان نموده و ماساژ دهید تا اگر شامپویی باقی ماند بخوبی شسته و برداشته شود و هیچ چیزی باقی نماند.

توصیه های مهم برای داشتن مویی سالم

۱- قبل از شامپو کردن یا شستشو با شامپو می توانید مو هایتان را با روغنی به مدت ۱۰ ال ۱۵ دقیقه ماساژ دهید. بلافاصله پس از این ماساژ اقدام به شستشوی موهایتان ننمائید  زیرا ماساژ سبب تحریک خونرسانی به کف سر  و گرم شدن نواحی دریافت کننده ماساژ می گردد. بنابراین بهتر است که یک یا دو ساعت صبر نموده و سپس اقدام به شامپو نمودن بنمائید. اگر موهای بسیار خشک دارید توصیه ما به شما استفاده از روغن زیتون گرم (نه داغ) برای ماساژ می باشد.

شستشو با شامپو, تشخیص نوع مو, انتخاب شامپوی مناسب, کاندیشنر, تست اسپری, موهای چرب, موهای خشک, افزایش درخشندگی موی سر, برس نمودن بیش از حد .

۲- توصیه ما این است که از مقادیر زیاد شامپو برای شستشو با شامپو روی موهایتان استفاده ننمائید زیرا در این صورت فقط پول خود را به هدر داده اید.

۳- توصیه دیگر ما به شما این است که شستشو و یا خیس نمودن سرتان را با آب گرم قابل تحمل آغاز نموده و کم کم از درجه حرارت آن بکاهید و در صورت تحمل آن را به آب سرد تبدیل نمائید. مصرف آب سرد در خاتمه شستشو ضمن بستن منافذ کوتیکول موجب ایجاد درخشندگی در موهایتان نیز خواهد شد.

۴- پس از شامپو نمودن موهایتان را به شدت با حوله مالش ندهید زیرا مالش شدید با حوله می تواند موجب آسیب تار های مویتان گردد. به آرامی آن را با حوله پیچیده تا خشک گردد.

۵- موهای خیستان را با شانه ای مناسب که دندانه های پهن ، نرم و غیر تیز دارد شانه نمائید. هرگز مو های خیستان را برس نزنید زیرا این عمل ممکن است موجب ایجاد درد و آسیب گردد. در هم تنیدگی موهایتان را با شانه نمودن آرام و ملایم ودرصورت امکان با بهره گیری از انگشتان دستتان بر طرف نمائید.

شستشو با شامپو, تشخیص نوع مو, انتخاب شامپوی مناسب, کاندیشنر, تست اسپری, موهای چرب, موهای خشک, افزایش درخشندگی موی سر, برس نمودن بیش از حد .

۶- برس نمودن موجب استحکام و افزایش درخشندگی موی سر می گردد  اما برس نمودن بیش از حد می تواند برای مو مضر باشد. در زمانی که موهای شما به دلایل مختلف از جمله :

ضعف و بی حالی مفرط ،تغییرات ناگهانی هورمونی ،فشار های روحی و روانی ،ابتلا به تب یونجه بسیار شدید و کمبود  ریز مغذی ها در برنامه غذایی  دچار ریزش می گردد. برس نمودن ملایم یکی از راه های درمان این مشکل است در این موقع یاید از برسی نرم  با دندانه های طبیعی و نرمال استفاده نمود و نباید مو را پیچید و یا کشید.

موهایتان را با یک شامپوی ملایم  به آرامی شستشو دهید. تا جائیکه می توانید از سشوار و یا  ابزاری همانند بیگودی در این حالت استفاده ننمائید. آسیب های ناشی از اقدامات آرایشگاهی را جدی بگیرید.

 استفاده از آب کلر دار و یا نمک دار نیز برای موهایتان که در مرحله ریزش قرار دارد مناسب نیست و موهایتان را خشک و شکننده می کند. و اگر از استخر برای شنا استفاده نموده اید بلافاصله اقدام به شستشو با شامپو نموده و موهایتان را با شامپوی مناسب بشوئید.

دکتر محمد بقایی
عضو انجمن محققین موی سر اروپا

edited by artan akheri